Sklepik marzeń:

1. Prolog: człowiek bez firmy, za to z pomysłem

Łysy wyszedł z więzienia z dwoma rzeczami: nowymi adidasami i przekonaniem, że papiery są dla frajerów. Siedział za różne przekręty, a doświadczenie zbierał jeszcze przed 2002 rokiem, kiedy — jak lubił opowiadać — obniżki akcyzy przewietrzyły szarą strefę alkoholu bez banderol. Do tego był bardzo aktywny podczas „strajku mrówek” w grudniu 2008, gdy w Medyce po wprowadzeniu limitów na papierosy zrobiło się głośno.

Jest rok 2027. Po dwóch latach nowych podwyżek akcyzy alkohol zdrożał o ćwierć. Łysy przypomniał sobie stare sztuczki sprzed lat i uznał, że to znowu „czas przedsiębiorczości”.

Firmy rejestrować nie zamierzał. Zamiast tego namierzył prawdziwą spółkę z drugiego końca Polski, której nie znał i która jego też nie znała. Wiedział jedno: mają dużo urządzeń fiskalnych i bałagan w ewidencji. Idealne tło. Kupił więc kasę, sfiskalizowaną „na tamtych”. W papierach wszystko wyglądało jak trzeba. Raz, gdy gotówka wyschła mu jak studnia po lipcu, dopłacił zaliczkę kartą. Wtedy nie wiedział, że to nie ślad. To autostrada.

2. Towar z kserowanej rzeczywistości

Sklep był maleńki, ale marzenia duże. Alkohol i papierosy brał od lewych dostawców, bez akcyzy. Towar prawdziwy, banderole fałszywe. Z daleka pachniało legalnością, z bliska klejem. Ryzyko spore, lecz pozór porządku działał jak puder na siniec.

3. Sztuczka z nagłówkiem: „kasa mobilna”

Żeby zamieszać ślady, Łysy sam przeprogramował nagłówek w kasie na „kasa mobilna”. Model i panel online na to pozwalały, więc zrobił to bez wstydu i bez wysiłku. W tym samym panelu dopisał fikcyjne miejsca instalacji: jarmark tu, event tam, „stoisko tymczasowe” gdzie indziej. Z zewnątrz wyglądało to jak uczciwa sprzedaż rozproszona po mieście. W środku była to zwykła buda na rogu.

4. Paragon jako papierowa tarcza

Łysy drukował paragon zawsze. Religijnie. Nie z miłości do fiskusa, tylko dlatego, że kasa była na cudzy NIP.
— „Paragon jest?” — Jest.
— „Książka serwisowa?” — Proszę.
— „Łączność z CRK?” — Dziś „chwilowo” niedostępna.

Technicznie paragony wpadały do bufora, a CRK miał od niego wieczny urlop. Pierwsze pismo do prawdziwej firmy przyszło po tygodniach, kolejne po miesiącach. W tym czasie Łysy pracował, a oni szukali w ewidencji ducha. „Mobilny” nagłówek i „eventowe” lokalizacje dodatkowo rozmywały trop.

5. Kontrola imieninowa

Kontrole bywały jak goście na imieniny: krótko, grzecznie, bez zaglądania pod obrus. Nikt nie łączył kropek, że kasa jest na obcą firmę, nagłówek robi za mobilną zasłonę dymną, a człowiek za ladą z tą firmą ma wspólne co najwyżej poczucie humoru. Paragon był papierową tarczą, książka serwisowa dekoracją.

6. Skalowanie: franczyza bez franczyzy

Skoro poszło raz, pójdzie i dziesięć. W tydzień otworzył trzy punkty, w miesiąc pięć, w kwartał dziesięć. Model „ksero-biznesu”: żadnej księgowości po jego stronie, klienci płacą wyłącznie gotówką, bo terminal to „fanaberia bogaczy,” a gotówka nie pisze do banku. Kasy „chwilowo offline,” nagłówki „mobilne,” fikcyjne lokalizacje w panelu online, listy lecą do tamtej spółki, a ona drapie się po głowie, co znów „zrobiła”.

Na marginesie istniał teoretyczny chaos level 2: gdyby pośrednik od terminali zawalił weryfikację i podpisał umowę ze słupem, wpływy z kart mogłyby spływać na nie ten rachunek. W tej historii to ostrzeżenie, nie instrukcja. To jest nielegalne i krótkie jak zima w reklamie.

7. Czerwone lampki

Z czasem zaczęło skrzypieć:

• Paragony z „tej samej” firmy pojawiały się w różnych dzielnicach, a statusy CRK pozostawały martwe.

• Korespondencja o przeglądach trafiała do spółki, która nie miała takich lokalizacji w ewidencji.

• Faktury zakupowe nie pokrywały obrotów.

• „Mobilny” nagłówek pojawiał się wszędzie, tylko nie tam, gdzie faktycznie stał ladą.

8. Nić do kłębka

Wszystko rozjechał ten jeden raz: zaliczka kartą. Terminal zostawił potwierdzenie, potwierdzenie miało dane. Do tego numery seryjne kasy, zapis fiskalizacji, logi zmian nagłówka i lokalizacji w panelu online, monitoring z odbioru. Śledczy połączyli kropki szybciej, niż Łysy zdążył wymyślić nową wersję „chwilowo offline”.

Nie przegrał z urzędem. Przegrał z fizyką śladów.

9. Morał bez moralizowania

Pozór legalności to tania scenografia. Wystarczy jedna płatność, jeden numer, jedna edycja w panelu — i dekoracje spadają z głośnym klapsem.

Postscriptum: porządek zamiast dreszczyku

Słowniczek ról

• Producent — właściciel marki urządzenia.

• Diler (autoryzowany sprzedawca) — sprzedaje urządzenia i prowadzi sieć serwisową.

• Serwis — fiskalizuje, konserwuje, inwentaryzuje konkretne kasy.

Dlaczego to w fabule było możliwe
W tej historii dilerzy/sprzedawcy kas nie mieli twardego, ustawowego obowiązku głębokiej weryfikacji, na kogo faktycznie fiskalizują urządzenie i z kim zawierają transakcję. To luka fabularna, która pozwoliła Łysemu wślizgnąć się pod cudzy NIP i bawić się nagłówkami oraz „mobilnymi” lokalizacjami w panelu online. (Komentarz literacki, nie porada prawna.)

Co realnie ogranicza taki numer

• Jeden diler/serwis, pełna i aktualna inwentaryzacja: numery seryjne, lokalizacje, przeglądy, status łączności.

• Automatyczne alerty producenta do „właściwego” dilera, gdy fiskalizacja na dany NIP pojawia się z obcego serwisu albo gdy w panelu online widać „mobilne” roszady niezgodne z ewidencją.

• Warunkowanie wydania i aktywacji: płatność przelewem z rachunku na białej liście należącego do odbiorcy oraz zgodność danych w CRK. Brak zgodności = brak wydania.

• Szybkie flagi CRK po 7 dniach ciszy i kontrola w deklarowanej lokalizacji.

• Kontrola, która zaczyna się od paragonu, ale nie kończy: tożsamość obsługi, tytuł prawny do lokalu, zgodność numerów urządzenia z rejestrem serwisu oraz weryfikacja zmian nagłówka/lokalizacji w panelu.

Dlaczego to pomaga uczciwym
Procedury nie zawsze zapobiegną podszyciu, ale skrócą czas wyjaśnienia, ograniczą szkody i zamienią „franczyzę bez franczyzy” w krótką anegdotę o nieudanej kreatywności.

Od autora
To fikcja literacka z przymrużeniem oka. Ma obnażyć słabe punkty, nie uczyć kombinowania. Jeśli coś brzmi znajomo, to dlatego, że rzeczywistość ma słabość do recyklingu pomysłów.